Hazır Beton

Hazır Beton Nedir?

Beton; çimento, agrega, su ve gerektiğinde katkı maddelerinin belirli oranlarda homojen olarak karıştırılması ile elde edilen, başlangıçta plastik kıvamda olup zamanla çimentonun hidratasyonu sebebiyle katılaşıp, istenilen kalıbın şeklini alarak sertleşen kompozit bir yapı malzemesidir.

Bilgisayar kontrolüyle istenilen oranlarda biraraya getirilen malzemelerin, beton santralinde veya transmikserde karıştırılmasıyla üretilen ve tüketiciye ”taze beton” olarak teslim edilen betona “Hazır Beton” denir.

Hazır beton kullanıcısının hazır betonda arayacağı nitelikler TS EN 206-1 standardında yer almaktadır. Betonu günümüzde önemli bir yapı malzemesi yapan özellikler şöyle sıralanabilir.

1. Ekonomik olması,
2. Yüksek basınç dayanımına sahip olması,
3. Çok düşük olan çekme dayanımının tasarım ve uygulamada çelik donatı ile dengelenebilmesi (Betonarme),
4. Dayanıklı olması,
5. Diğer yapı malzemelerine göre daha az enerji ile üretilebilmesi,
6. Şekil verilebilme kolaylığına sahip olması,
7İstenen her yerde üretilebilir olması

Betonun Bileşenleri 
Betonu oluşturan hammaddeler çimento, su, ince agrega, iri agrega ve gerektiğinde kimyasal ve/veya mineral katkılardır. Bu hammaddelerden çimento+su (gerektiğinde kimyasal ve/veya mineral katkılar) çimento hamuru; ince ve iri agrega ise agrega bileşeni olmak üzere betonun iki bileşenini oluştururlar.
Hammaddelerin karıştırılmasından sonra oluşan çimento hamuru, zamanla katılaşıp sertleşir ve agrega tanelerini birbirine yapıştırarak betonun dayanım kazanmasını sağlar.
Dolayısıyla bir betonun dayanımı;
-Çimento hamurunun dayanımına,
-Agrega tanelerinin dayanımına,
-Çimento hamurunun agrega tanelerini birbirlerine yapıştırmasının gücüne, yani aderansa bağlıdır.

Hazır Beton Özellikleri

Betondan Beklenilen Özellikler 
İyi bir beton; taze haldeyken kolay taşınabilmeli, yerleştirilebilmeli, sıkıştırılabilmeli ve bu işlemler sonrasında ayrışmamalıdır. Sertleşmiş halde ise betonun mekanik mukavemeti yeterince yüksek ve dayanıklı olmalıdır. Yani hava etkisine, kimyasal etkilere ve aşınma etkisine karşı dayanmalıdır.

Ayrıca ekonomik olmalı; yani malzeme, üretim, döküm, kalıplama, bakım masrafları az olmalıdır. Bu özellikler ise; Malzeme cinsi ve karışım oranları iyi seçilerek, beton harmanının hazırlanması, yerleştirilmesi ve sıkılanmasında uygun yöntemler ve güvenilir araçlar kullanılarak ve beton uygun koşullarda saklanarak sağlanabilir.

Genelde betondan beklenilen özellikleri şu başlıklar altında incelemek mümkündür.

1. İşlenebilme: 
Betoniyerden çıkan taze betonun taşıma ve kalıba yerleştirme sırasında kohezyonunu ve homojenliğini kaybetmemesi ve kalıplarda kolaylıkla yayılarak kabil olduğu kadar az boşluk bırakarak bunların doldurma özelliklerini hepsini birden işlenebilme özelliği ifade eder.

2. Basınç Mukavemeti; 
Betonun en önemli mekanik özelliği basınç dayanımıdır. Bunun nedeni; beton gevrek bir malzemedir. Basit mukavemet değerleri arasında en yüksek olanı basınç, en düşük olanı çekmedir. Oranları %8 ile %14 arasındadır. Pratikte betonun hiç çekme gerilmesi olmadığı, hemen çatladığı varsayılır ve beton sadece basınca çalıştırılır.

Betonun basınç dayanımı, diğer beton nitelikleriyle paralellik gösterir. Yüksek basınç dayanımlı bir beton doludur, serttir, su geçirmez,dış etkilere dayanır ve aşınmaz.

Basınç dayanımı standart silindir(15 cm çap,30 cm yükseklik) veya küpler (15 cm kenarlı) üzerinde belirlenir. Basınç dayanımı, laboratuar koşullarında olgunlaştırılan 28 günlük beton örnekleri üzerinden değerlendirilir. Pratik yönden dayanım 7. ve 90. günlerde de tayin edilebilir.

Basınç dayanımı zamana bağlı olarak artar. Genel olarak standart beton basınç dayanımının 28 günlük değerini % 100 kabul eder. Beton, yaşlandıkça mukavemet değeri artar ve bu artış 28 güne kadar hızlı bundan sonra yavaş devam eder.

TS EN 206-1 Hazır Beton Standardına göre normal ve ağır betonlar için basınç dayanım sınıfları aşağıdaki tabloda belirtildiği şekildedir.

Basınç dayanımı sınıfı En düşük karakteristik silindir dayanımı fck,sil N/mm2 En düşük karakteristik küp dayanımı fck,küp N/mm2
C 8/10

8

10

C 12/15

12

15

C 16/20

16

20

C 20/25

20

25

C 25/30

25

30

C 30/37

30

37

C 35/45

35

45

C 40/50

40

50

C 45/55

45

55

C 50/60

50

60

C 55/67

55

67

C 60/75

60

75

C 70/85

70

85

C 80/95

80

95

C 90/105

90

105

C 100/115

100

115

Hafif beton için basınç dayanımı sınıfları

Basınç dayanımı sınıfı En düşük karakteristik silindir dayanımı fck,sil N/mm2 En düşük karakteristik küp dayanımıa) fck,küp N/mm2
LC 8/9

8

10

LC 12/13

12

15

LC 16/18

16

20

LC 20/22

20

25

LC 25/28

25

30

LC 30/33

30

37

LC 35/38

35

45

LC 40/44

40

50

LC 45/50

45

55

LC 50/55

50

60

LC 55/60

55

67

LC 60/66

60

75

LC 70/77

70

85

LC 80/88

80

95

a) Küp ve silindir numune basınç dayanımları arasında yeterli kesinliğe sahip ilişki kurulması ve bu ilişkinin
belgelendirilmesi şartıyla, verilen bu dayanımlardan başka değerler de kullanılabilir

3. Dayanım; 
Dayanıklı bir beton, maruz kalacağı iklim şartlarına, yani hava şartlarına, kimyevi tesirlere, ıslanma-kurumaya, ateşe (yangına) ve aşınmaya karşı yeterli bir derecede dayanıklılık gösterebilen betondur.

Betonun bu özelliklerine dayanıklılık göstermesi için agreganın sağlamlılığı, gözenekliliği, su geçirgenliliği, mineral yapısı, tane şekli, granülometrisi, yüzey pürüzlülüğü, en büyük tane boyutu, elastiklik modülü, termik genleşme katsayısı, agregada kil olup olmadığı ve agreganın temizliği gibi birçok faktörü sağlaması gerekir.

a) Hava Şartlarına Dayanıklılık 
Betonun hava şartlarından dolayı parçalanıp dağılmasına sebep ısı ve rutubet değişiklikleriyle meydana gelen donma, çözülme, genişleme, büzülme olaylarıdır. Son zamanlarda dayanıklılığı artırmak amacıyla beton içerisine mikroskopik hava habbecikleri oluşturan maddeler kullanılmaktadır.

b) Kimyevi Tesirlere Karşı Mukavemet 
Betonun kimyevi yollardan tahribatı birkaç sebepten olabilir. Agreganın içerisinde alkali reaksiyonu verebilecek maddeler, (opal, tridimit vs.) çimentonun alkali oksitleri ile (Na2O, K2O) reaksiyona girerek betonun dağılmasına neden olur. Bu olay sonunda beton yüzeyinde gelişi güzel çatlaklar meydana gelir.
Beton yoğurma suyunda bulunan sülfatlar beton için çok zararlıdır. Böyle suların kullanılması halinde curuf çimentoları tercih edilir.

c) Erozyona Karşı Dayanıklılık 
Beton yüzleri akarsularda hareket eden aşındırıcı malzemelerle ve rüzgar tesiri ile aşınır. Beton bu faktörlerden hangisinin tesiri altında kalacaksa ona göre tedbir alınmalıdır.
Aşınmaya dayanıklı beton yapmak için çakıl, sert ve sağlam bünyeli olmalı, gerekli işlenebilirliği temin edebilecek en küçük su/çimento oranını kullanmak ve yeterli bir basınç mukavemetini verebilecek tedbirleri almak gerekir. Ayrıca agregaların granülometrileri uygun olmalıdır.

4. Betonun Aşınmaya ve Çarpmaya Karşı Mukavemeti; 
Yol, hava alanı, su borularında ve genel olarak döşeme kaplamalarında kullanılan beton önemli derecede aşınma etkisinde kalır. Genellikle basınç dayanımı yüksek olan betonlar aşınmaya karşı da dayanıklıdır.

Betonda çimento miktarı agregaya kıyasla az olduğundan asıl aşınma etkisi agregaya gelir. Bu bakımdın beton üretiminde aşınmaya dayanıklı sert agregaların kullanılması betonun aşınmaya karşı dayanımını arttırır. Aşınmaya çok dayanıklı betonlar, özel agregaların kullanılmasıyla elde edilir. Bu amaçla granit, kuvartz kökenli agrega, demir parçacıkları, çelik tozu ve karborandum gibi yapay agregalar kullanılır.

Basınç mukavemeti ve çekme mukavemeti büyük olan betonların çarpma mukavemeti de büyük olur. Bu nedenle beton üretiminde iri agrega olarak çakıl yerine kırma taş kullanılmasıyla çarpmaya daha dayanıklı beton elde edilir. Kırma taşlı betonların daha fazla deformasyon yapma kabiliyetine sahip olması, betonun daha fazla enerji almasına ve çarpma dayanımının artmasına neden olur.

Betonun deformasyon yapma kabiliyetinde azalma belirli bir süreden sonra, betonun yaşı ilerledikçe çarpma dayanıklılığının azalmasına yol açar.

5. Permeabilite (Geçirimlilik); 
Betonun geçirgenliği, beton içerisindeki boşluklar ile çimento hamuru agrega ara yüzeyindeki mikro çatlakların bir fonksiyonudur.

Su yapılarında betonun su geçirgenliğinin az veya hiç olmaması çok önemlidir. Betonun su geçirgen bir yapıda olması önemli bir su kaybına neden olduğu gibi, donma-çözülmeden de çok etkilenmektedir. Geçirimlilik boşluklu bir ortamda laminer bir akımla sıvının hareket etmesi sonunda meydana gelen bir olaydır.

Betonun dayanıklılık problemleri betonun geçirimliliği ile başlar. Betonun geçirimsiz olması durumunda birçok dayanıklılık problemine yol açan su ve zararlı sıvılar beton içerisine nüfuz edemez. Yani geçirimsiz ya da geçirgenliği çok düşük olan betonlarda don olayı veya betonu kimyasal olarak parçalayan reaksiyonlar görülmez.

Kılcal su geçirimliliği (kapilarite) daha çok bina cephelerinde, zemin suyunun yerçekimine rağmen ince kılcal boşluklardan yükselmesi şeklinde görülür. Sıva ve beton yüzeylerde çiçeklenme adı verilen tuz birikmesi olayı kapilarite olayı nedeniyle gelişir.

Betonda geçirgenliği azaltabilmek için şu önlemlerin alınması gerekir; 
Agrega maksimum tane çapını küçük seçmek ve granülometrisi düzgün (ya da düzeltilmiş) agrega kullanmak,
Karma suyu miktarını optimum miktarda kullanmak,
Betonu en yüksek kompasitede (sıklıkta) yerleştirmek,
Optimum çimento dozajının altında çimento kullanmamak, öğütülme inceliği ve kohezyonu yüksek çimentolar kullanmak,
Betonu mümkün olduğu kadar fazla kullanmak,
Geçirimsizliği sağlayan beton katkıları kullanmak.

6. Hacim Değişimi; 
Betonda genel olarak hacim sabitliği aranan özelliklerdendir. Betonda hacim değişiklikleri betonun servis ömrü boyunca yapısal yönden önemli bir deformasyon meydana getirmemelidir. Genel olarak hacim değişimi ıslanma ve kuruma sonrası meydana gelen genleşme ve büzülmedir.

Hazır Beton Ürünlerimiz

Hasan Sümer İnşaat Ltd Şti’de TSE denetiminde, TS EN 206–1 Hazır Beton İmalatı ve Uygunluk Standardına uygun olarak belgelendirilmiş hazır beton ürün çeşitleri beton sınıfı özelliklerine göre aşağıda belirtilmiştir.

Ürün Çeşitleri ve Özellikleri

Polatlı Hazır Beton 
Belge Numarası: 14.0.30.4.06.00/TSE-65762
Basınç Dayanım Sınıfı: C16/20
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XO , (Donatı Veya Gömülü Metal İçermeyen Beton: Donma Çözülme Etkisi, Aşınma veya kimyasal etki Haricindeki Bütün Etkiler)
KIVAM SINIFI: S3
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm.
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI : Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan tasarlanmış Hazır Beton

Basınç Dayanım Sınıfı: C20/25
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC1
KIVAM SINIFI: S3,
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

Basınç Dayanım Sınıfı: C25/30
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC2
KIVAM SINIFI: S3,
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,1
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

Basınç Dayanım Sınıfı: C30/37
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC3
KIVAM SINIFI: S3
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

Basınç Dayanım Sınıfı: C40/50
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: X C4
KIVAM SINIFI:  Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

Polatlı Taş Ocağı Hazır Beton 
Belge Numarası: 14.0.30.4.06.00/TSE-65644
BASINÇ DAYANIM SINIFI: C16/20
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XO , (Donatı Veya Gömülü Metal İçermeyen Beton: Donma Çözülme Etkisi, Aşınma veya kimyasal etki Haricindeki Bütün Etkiler)
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm.
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI : Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C20/25
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC1
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C25/30
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC2
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,1
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C30/37
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC3
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

Temelli Hazır Beton 
Belge Numarası: 14.0.30.4.06.00/TSE-65710
BASINÇ DAYANIM SINIFI: C16/20
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XO , (Donatı Veya Gömülü Metal İçermeyen Beton: Donma Çözülme Etkisi, Aşınma veya kimyasal etki Haricindeki Bütün Etkiler)
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm.
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI : Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C20/25
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC1
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C25/30
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC2
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,1
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C30/37
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC3
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C35/45
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: X C4
KIVAM SINIFI:  Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C40/50
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: X C4
KIVAM SINIFI:  Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

Haymana Hazır Beton 
Belge Numarası: 14.0.30.4.06.00/TSE-65544
BASINÇ DAYANIM SINIFI: C16/20
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XO , (Donatı Veya Gömülü Metal İçermeyen Beton: Donma Çözülme Etkisi, Aşınma veya kimyasal etki Haricindeki Bütün Etkiler)
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm.
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI : Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C20/25
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC1
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C25/30
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC2
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,1
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C30/37
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC3
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

Sivrihisar Hazır Beton 
Belge Numarası: 14.0.10.0.05.00/TSE-65066
BASINÇ DAYANIM SINIFI: C20/25
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC1
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C25/30
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC2
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,1
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C30/37
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC3
KIVAM SINIFI: Hedef Değer 160±30  mm.
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

Bozüyük Hazır Beton 
Belge Numarası: 14.10.05/TSE-15014
BASINÇ DAYANIM SINIFI: C16/20
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XO , (Donatı Veya Gömülü Metal İçermeyen Beton: Donma Çözülme Etkisi, Aşınma veya kimyasal etki Haricindeki Bütün Etkiler)
KIVAM SINIFI: S3
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm.
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI : Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C20/25
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC1
KIVAM SINIFI: S3,
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C25/30
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC2
KIVAM SINIFI: S3,
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,1
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C30/37
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC3
KIVAM SINIFI: S3
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

Bilecik Hazır Beton 
Belge Numarası: 14.10.05/TSE-32872
BASINÇ DAYANIM SINIFI: C20/25
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC1

KIVAM SINIFI: S3,
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C25/30
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC2
KIVAM SINIFI: S3,
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,1
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

BASINÇ DAYANIM SINIFI: C30/37
ÇEVRESEL ETKİ SINIFI: XC3
KIVAM SINIFI: S3
EN BÜYÜK TANE BÜYÜKLÜĞÜ (D): 22,4 mm
KLORÜR İÇERİĞİ SINIFI: Cl 0,10
YOĞUNLUK: NORMAL olan Tasarlanmış Hazır Beton

Üretim ve Döküm Aşamaları

Hazır Beton Üretimi 
Hazır Beton, kuru karışımlı ve yaş karışımlı olmak üzere iki farklı şekilde üretilmektedir.

1. Kuru Karışımlı Sistem; Bu sistemde hazır beton, agrega, çimento ve varsa mineral katkısı beton santralında ölçülüp, transmikserde karıştırılan, suyu ve varsa kimyasal katkısı ise teslim yerinde ölçülüp karıştırılarak ilave edilen ve teslim yerinde hazırlanan taze betondur. Kuru karışımlı sistemde çok dikkat edilmesi gereken unsurlar :

Şantiyede karışıma verilen su ve kimyasal katkı miktarının, karışım dizaynında öngörülen miktarlardan fazla olmamasına,

Karıştırma süresinin, homojen bir karışım için yeterli olacak sürede olmasına özen gösterilmelidir.

2. Yaş Karışımlı Sistem; Bu sistemde ise hazır beton, su ve kimyasal katkıları da dahil olmak üzere tüm bileşenlerin beton santralında ölçülmesi ve karıştırılması ile elde edilen taze betondur. Taze beton, beton santralında transmiksere yüklenerek teslim yerine gönderilir ve burada kullanıcıya teslim edilir.

Hazır Betonun Siparişi 
Hazır betonun siparişi verilirken aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir;

1. Sipariş miktarı doğru hesaplanarak verilmelidir. Yanlış miktar, programın aksamasına ve can sıkıcı beklemelere neden olabilir.
2. Betonun dayanım sınıfı, kıvam sınıfı, en büyük agrega tane büyüklüğü belirtilmelidir.
3. Çimento tipi ve özellikle isteniyorsa kimyasal katkı tipi belirtilmelidir.
4. Sipariş üretici firmaya en az birkaç gün önceden bildirilmelidir.
5. Betonun kullanılacağı yapı elemanı mutlaka belirtilmelidir.
6. Çevresel koşullar (deniz suyu, sülfat, asitler vb.) ve etki dereceleri hazır beton üretici firmasına bildirilmelidir.
7. Sipariş yazılı olarak verilmelidir. Sipariş formu doldurularak karşılıklı imzalandıktan sonra, kullanıcı bir nüshasını muhafaza etmelidir. Sipariş formunda yukarıda belirtilen bilgilerin yanında, aşağıdaki bilgilere de yer verilmelidir.

Siparişi verenin adı, soyadı, firmanın adı, adresi, vergi dairesi, vergi numarası ve hesap numarası,
Açık şantiye adresi,
Telefon numarası,
Teslim günü ve saati,
Betonu boşaltma şekli (pompalı, direkt transmikserli, kova ile vs.),
İstenen özel talepler (Geçirimsizlik, erken kalıp alma vs.).

Hazır Betonun Taşınması 
Hazır Beton, beton santralından kullanıcı şantiye sahasına transmikserlerle taşınır. Yaş karışımlı hazır beton, mikserin taşıma devrinde çevrilmesiyle şantiye sahasına taşınarak boşaltılır. Taşıma süresi, mikserin taşıma devrinde toplam 300 devir karşılığı süreyi veya iki saati (hangisi küçükse) aşmamalıdır. Kuru karışımlı hazır beton, özel transmikserlerle teslim yerine kadar karıştırmadan taşınır. Teslim yerinde su ve kimyasal katkısı ilave edilir ve uygun sürede karıştırılarak teslim edilir. Taşıma süresi (beklemeler dahil) üç saati geçmemelidir.

Taşıma süreleri ile ilgili sınırlandırmaları, her iki sistemde de, kullanılan çimento ve kimyasal katkı tipleri ile iklim koşulları etkileyebilir. Ancak temel prensip, mikserdeki taze betonu mümkün olan en kısa sürede kalıbına yerleştirmektir.

Hazır Betonun Dökümü 
Hazır Beton dökümü üreticinin betonu trasmikser oluğunun ağzında veya pompa ucunda kullanıcıya teslim ettiği andan itibaren kalıbına iletilerek yerleştirme, sıkıştırma ve mastarlama işlemleridir. Üreticinin, betonu trasmikser oluğunun ağzından veya pompa ucunda kullanıcıya teslim ettiği andan itibaren sorumluluğu biter. Bundan sonra uygulanacak bütün işlemler kullanıcı sorumluluğundadır.

Kullanıcının beton dökümü sonucundan yüksek performans elde edebilmesi için bazı önemli hususlara özenle dikkat etmesi gerekir.

Sıcak Havada Beton

SICAK HAVA KOŞULLARINDA BETON UYGULAMALARI
Sıcak hava koşulları” aşağıda belirtilen koşullardan birinin veya birkaçının bir araya gelerek oluşturduğu ortamdır:

 

  •  Aşırı hava sıcaklığı,
  •  Düşük relatif nem yüzdesi,
  •  Hızlı esen rüzgarlar,
  •  Güneş ışınları.

001

(Aşırı) Sıcak hava: 
Beton dökümü sırasında ortalama sıcaklığın ardarda üç gün süre ile + 30 ºC’ın üstünde bulunduğu sürekli hava durumu olarak tanımlanmaktadır.

Sıcak hava koşulları; beton üretimini, yerleştirilmesini, kür edilmesini ve betonun tüm özelliklerini olumsuz etkiler. Bu koşulların beton yapımı ve beton özellikleri üzerindeki olumsuz etkileri genel olarak taze beton sıcaklığının artmasından ve buna bağlı olarak hem hidratasyonun çok hızlı meydana gelmesinden hem de betonun içerisindeki suyun hızla buharlaşmasından kaynaklanmaktadır.
TS 1248 Standardına göre, beton döküm sırasında hava sıcaklığının normal kabul edileceği değerler 5-30 ºC’dır.  5 ºC’ın altı ve 30 ºC’ın üstü anormal hava koşulları olarak kabul edilmektedir.  

Sıcak Hava Koşullarının Taze Beton Özeliklerine Etkileri
Sıcak hava koşullarının taze beton üzerindeki etkilerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:

Taze betonda aynı kıvamı elde etmek için daha çok miktarda karma suyuna ihtiyaç vardır:

Sıcaklık arttıkça suyun buharlaşma hızı sıcaklık artışına bağlı olarak artar. Buharlaşmanın artışı, taze betonda aynı kıvamı elde edebilmek için kullanılan karma suyunun artmasına neden olur.

Taze Betondaki “çökme (slamp)  kaybı” daha hızlı ve daha çok olur:

Karılma işleminin tamamlandığı anda belirli bir kıvama sahip olan beton, yerleştirildiği anda aynı kıvamı gösterememekte, taze beton kıvamında bir miktar azalma olmaktadır.

Karışıma eklenen karma suyu iki ana özeliği gerçekleştirir:

1) Çimento hidratasyonu,
2) Taze betonun işlenebilme kabiliyeti.

Sıcak hava koşullarında buharlaşma hızı normal koşullara göre daha hızlı olduğundan zaman ilerledikçe (taze betonu taşıma ve yerleştirme işlemlerine bağlı olarak) karma suyu buharlaşır, işlenebilirlik için gereken su miktarı azalır ve kıvam düşer.

Taze betonun priz başı ve priz sonu daha hızlı gerçekleşir:
Sıcak hava koşulları, beton sıcaklığının artmasına bununla beraber çimento hidratasyon hızının da artmasına neden olur. Çimentonun su ile yaptığı hidratasyon reaksiyonunda yüksek sıcaklık katalizör görevi yapar.

Betondaki plastik rötre (plastik büzülme) çatlaklarının oluşmasına neden olur:
Taze betonun içerisinde bulunan suyun terleme nedeniyle betonun üst yüzeyine çıkma hızı, bu suyun buharlaşma hızından daha yavaş olduğu taktirde beton yüzeyi kuruyarak büzülme göstermektedir. Sıcak hava koşulları, betondaki suyun buharlaşma hızını arttırmakta ve plastik rötre çatlaklarının (plastik büzülme çatlakları) artmasına neden olmaktadır.

Sıcak Hava Koşullarının Sertleşmiş Beton Özeliklerine Etkileri
Sıcak hava koşulları taze beton için gereken su miktarını, betonun sıcaklığını, betondaki suyun buharlaşmasını ve bunlara bağlı olarak betonun içerisinde yer alan çimentonun hidratasyon hızını önemli ölçüde arttırarak etkilemektedir.

Sıcak hava koşullarında hazırlanıp, yerleştirilen ve kür edilen betonlarla aynı işlemleri yaklaşık 20 ºC’ta (normal koşullarda)  görmüş olan betonlar karşılaştırıldığında sıcak hava koşullarının etkileri şu şekilde sıralanabilir:

Sertleşmiş betonun dayanımı bir miktar azalabilir:
Sıcak hava koşullarında hazırlanan, yerleştirilen ve kür edilen betonların, hidratasyon hızının artışından dolayı, erken yaşlarda (1-2 gün) daha yüksek dayanıma sahip olmalarına karşın, 28 gün veya daha sonraki günlerde dayanımları düşük olmaktadır.

Sertleşmiş betonun gözenekliliği ve geçirimliliği artar:
Sıcak havada istenilen kıvamı sağlayabilmek için daha fazla karma suyu katılarak yerleştirilen beton suyun daha sonra buharlaşmasıyla betonda boşluk oluşmasına neden olur. Dolayısıyla betonun geçirimililiği artar. Bu tür betonların dayanım ve dayanıklılıkları da daha az olur.

Çatlak riski daha fazladır:
Sıcak havada yerleştirilen beton sıcaklığı ile beton soğuduktan sonraki sıcaklık arasındaki fark, normal koşullarda yerleştirilen beton sıcaklığı farkından daha büyüktür. Sıcaklık farkının büyümesi, betonun çatlama eğilimini arttırır, ayrıca yol kaplamaları, saha betonları gibi kalıplanmamış yüzeylerde güneş ışınları ve şiddetli rüzgar çatlak riskini oldukça arttırır.

Sertleşmiş betonda rötre çatlağı riski artar:
Sıcak hava koşullarında üretilen betonların içerisinde bulunması gereken su miktarı yüksek olduğundan, betondaki kuruma ve rötre (büzülme) de daha fazla olmaktadır.

Sıcak Hava Koşullarında Alınması Gereken Önlemler

Betonu oluşturan malzemelerin soğutularak kullanılması:
Beton karışımında yer alacak malzemeler arasında pratik açıdan  soğutulması en kolay olan sudur. Üstelik suyun kabul edilen özgül ısı değeri, agregaların özgül ısı değerinden 5 kat daha fazladır (suyun kabul edilen özgül ısı değeri: 1 kal/gºC iken, agreganın kabul edilen özgül ısı değeri 0.22 kal/gºC’dır).
Ancak şu da unutulmamalıdır ki: agregalar bir beton karışımında toplam hacmin ortalama % 70’ini oluştururlar.

Hidratasyon ısısı az olan çimento kullanılması:
Sıcak hava koşullarında hidratasyon ısısı düşük olan yüksek fırın cüruflu, traslı vb. çimentoların kullanılması hidratasyondan dolayı beton sıcaklılığının çok artmamasını sağlar.

Su azaltıcı ve priz geciktirici katkı maddeleri kullanılması:
Sıcak hava koşullarındaki beton karışımının su ihtiyacı arttığından ve çimentonun hidratasyonu hızlandığından, betonun priz alma süresinde ve çökme değerinde önemli azalmalar olmaktadır. Bu azalmaları önleyebilmek için priz geciktirici ve/veya su azaltıcı kimyasal katkı maddeleri kullanılmalıdır.

Taze betonun yerleştirilmesinden sonra bünyesinde bulunan suyun buharlaşmasını önleyici tedbirler alınması:

1. Beton ile temas ederek betondaki suyun bir kısmını emebilecek  bütün malzemeler önceden ıslatılmalıdır.

2. Kalıpların ve betonarme donatının da taze betonun yerleştirilmesinden hemen önce ıslatılmasında fayda vardır.

3. Zeminin ve çevrenin ıslak tutulması hem çevredeki hava sıcaklığının hem de relatif rutubetin artması bakımından yararlıdır.

4. Mikser, pompa vb. makinalar betonu yerleştirme esnasında mümkünse gölgede tutulmalıdır.

İşin önceden planlanması:
Sıcak iklim koşullarının olumsuz etkilerini azaltmak için hazırlanmış olan beton karışımının mümkün olan en kısa sürede yerine yerleştirilmiş ve sıkıştırılmış olması gerekmektedir.

Kür işleminin geciktirilmeden başlatılması:
Beton içerisindeki suyun buharlaşarak kaybolmasını önleyebilmek için, mümkün olan en kısa sürede kür işlemine başlanmalıdır. Beton yüzeyinin ıslatılması ile yapılan kür işlemine en az 7 gün devam edilmelidir. Eğer mümkün ise bu süre 10- 15 güne çıkarılmalıdır.

Kalıplanmamış yüzeylerin korunması:
Özellikle güneş ışınları, rüzgar vb. gibi zararlı dış etkilere maruz yüzey betonları çatlak riskinin en fazla olduğu yerlerdir. Bu tip betonlar zararlı dış etkilere karşı rüzgar koruyucular, ıslak örtü, çuval gibi malzemelerle koruma altına alınmalıdır.

Özel Ürünler

Hasan Sümer Beton olarak müşteri memnuniyetini hedef alarak müşteri ihtiyaç ve taleplerini karşılamak üzere çeşitli özel ürünler dizayn etmiş ve piyasaya arz etmektedir.

1. Kendiliğinden Yerleşen Beton (KYB)
Kendi ağırlığı ile, hiçbir dış etkiye (vibrasyon, şişleme, vb.) maruz bırakılmasına gerek kalmadan kalıba yerleşerek tüm boşlukları doldurma ve segregasyona uğramadan çelik donatı elemanlarının arasından geçme özelliğine sahip betondur.

Yerleştirmedeki işçilik hatalarını minimuma indirmesi ve bu nedenle oluşan maliyet ve zaman kaybını önlemek amacıyla geliştirilen KYB günümüzün ve geleceğin betonu olarak görülmektedir.

3 m’yi aşan derinliğe sahip kalıplarda hidrostatik basınç dikkate alınmalı, gerekirse kalıplarda iyileştirme yoluna gidilmelidir.
Dikey serbest düşme 5 m ile sınırlandırılmalıdır.
Yatay akış, boşaltma noktasının 10 m uzağı ile sınırlandırılmalıdır.
Rötre çatlaklarını engellemek için, küre olabildiğince çabuk başlanmalıdır.

Uygulama Alanları
Hazır beton tesisinde üretilerek, transmikserlerle şantiyeye ulaştırılan KYB’in üretim süreci normal betondan farklı hiçbir aşama içermemektedir. Tüm dikey ve yatay yapılara pompalama veya dökme yoluyla yerleştirilebilir. Karışım dizaynında, yapı boyutları ve şekli, donatı ölçüleri ve miktarı gözönüne alınmaktadır.
Uygulama alanları özetle aşağıda verilmiştir:

Tüm betonarme elemanlar
Güçlendirme projeleri
Sık donatılı betonarme elemanlar
Karmaşık ve detaylı kalıp gerektiren değişik geometride yapı elemanları

Basınç Dayanımı: Standartta yer alan tüm beton sınıflarında üretim yapılabilmektedir.


2. Hazır Sıva ve Şaplar
Kum, su, çimento, hava sürükleyici ve priz geciktirici katkılardan oluşan, fabrikasyon olarak hazır beton tesislerinde üretilip, transmikserler vasıtasıyla şantiye ortamında müşteriye sunulan sıvadır.

Hazır Sıva, hava teması engellenerek muhafaza edildiği taktirde karışımın hazırlanmasından 48 saat sonrasına kadar kullanılabilecek şekilde işlenebilirliğini korur ve tatbik edildikten sonra yaklaşık 30-60 dakika arasında priz almaya başlar.

Uygulama alanları           

Her türlü yapıda iç ve dış sıva malzemesi olarak
İnce ve kaba sıva malzemesi olarak
Beton, kırmızı tuğla, gaz beton, vb. yüzeylerin tümünde
Yüzey temizliği: Hazır sıva uygulanacak yüzeyler tüm kir, toz ve yağdan arındırılmalıdır. Kirli yüzeylere uygulanan sıvada dökülmeler görülmesi olasıdır.
Çok parlak ve düz yüzeyler pürüzlendirilerek, yüzey ve sıva arasındaki aderans güçlendirilmelidir.  Aksi taktirde dökülmelerle karşılaşılabilir.
Uygulama yapılacak yüzey, sıvanın kurumasını sağlayacak malzemeden oluşuyor ise (gazbeton vb.), bu yüzey önceden ıslatılarak sıvanın su kaybına yol açmasına engel olunmalıdır. Hidratasyonu için gerekli suyunu kaybeden sıvada çatlamalar meydana gelir.

Avantajları

Yüzey çatlakları oluşumunun engellenmesi
Daha uzun bekleme süresi, hemen uygulama gerektirmemesi
Homojen karışım
Ses ve ısı izolasyonunda artış
Hızlı ve yüksek miktarda harç üretimiyle işçilik maliyetlerinde azalma
El ya da makine ile uygulanabilme
Düşük segregasyon ve daha az terleme
Pompa ile istenilen yüksekliğe basılma imkanı
Hava içeriği yüksek olup, yoğunluğu düşüktür.

Şaplar

Kullanım yerine bağlı olarak farklı dozajlarda üretilmektedir. ( 200-250-300-350-400-450 Doz)
Dolgu ve tesviye amaçlı olarak talep edilen ürünlerdir.
Kat döşemelerinde yüzey düzgünlüğü istenen yerlerde tesviye amaçlı kullanılır.

3. Püskürtme Betonlar (Shotcrete)
Püskürtme beton agrega boyutu 0-15mm arasında olan geçici veya kalıcı kaplama betonudur. galeri tünel gibi yapıların su yalıtımlarının koruma betonu olarak, bazı köprü elemanlarının takviye betonu olarak kullanılır. Uygulama yerlerinde döşenen çelik hasır üzerine püskürtüldüğü için içine çelik tel katılarak doğrudan zemine de uygulanabilir. Uygulamanın sağlıklı olması için uygulanan zeminin nemli olması tavsiye edilir.

Kullanım Alanları;

Shotcret, yeraltı yapılarında
Tünellerde
Şevlerde kazılan bölgenin çökmesini engellemek için
Yaş ve kuru sistem olmak üzere uygulama yapılır.
Kullanım yerine bağlı olarak farklı dozajlarda üretilmektedir.


4. Geçirimsiz Betonlar

Betonun sülfata, asite, karbonatlaşmaya, donatı paslanmasına, donma-çözünmeye ve alkali silis reaksiyonuna karşı direnci geçirgenliği ile ilintilidir. Bilindiği gibi betonun geçirgenliği, kapiler boşluk hacmi ve boşlukların birbiri ile bağlantılı olup olmaması durumuna göre değişmektedir Beton karışımlarında kullanılan agregaların geçirgenliği, karışım oranları, ince malzeme miktarı, agrega-hamur ara yüzeyi, yerleştirme, sıkıştırma ve kür koşulları gibi değişkenler beton geçirgenliğini etkilemektedir.

Günümüzde beton teknolojisinin gelişimiyle beraber mineral katkılar dışında farklı mekanizmalara sahip sıvı veya toz halinde su geçirimsizliği sağlayan kimyasal katkılar üretilmektedir. Sınırlı miktarda hava sürükleyen katkılardır ancak yerine yerleşmiş betonun su sızdırmazlığının sağlanması uygun yerleştirme tekniğinin iyi bir şekilde yapılmasına bağlıdır.

Bazı betonlarda birden fazla katkı türü birlikte kullanılabilir. Ancak bu katkıların birbirlerinin etkilerini bozmadıkları denenmelidir.

Düşük su geçirgenlik özelliğine sahip beton aşağıdaki şartları sağlamalıdır;

40 cm’den daha fazla kalınlıktaki elemanlar için su/çimento oranı ≤ 0,70 olmalıdır.
40 cm ve daha az kalınlıktaki elemanlar için su/çimento oranı ≤ 0,60 ve en az çimento dozajı 280 kg/m3 (tip II mineral katkı kullanıldığında en az 270 kg/m3 çimento) olmalıdır. Beton sınıfı en az C25/30 olmalıdır.
TS EN 12390-8’e göre deneye tabi tutulduğunda, su işleme derinliği en fazla 50 mm olmalıdır. Zararlı kimyasal etkileri olan suya maruz kalacak beton yapılarda ise bu değer en fazla 30 mm olarak uygulanmalıdır.

Kullanım Alanları

Havuz ve su deposu inşaatları
Fizyon havuzlarında
Drenaj ve su kanalları
Toprakla temas eden perde duvarlar
Islak ya da nemli zemine sahip temeller
Deniz yapılarının bölümleri

5. Geçirimli Betonlar (Poroz beton)
Su geçirgenliğine sahip, ıslak ve drene edilmesi gereken tüm zeminlerde rahatlıkla kullanılabilecek bir betondur. Yüksek boşluklu yapısı sayesinde üzerinde su biriktirmez ve istenmeyen suların yüzeyden uzaklaştırılmasında tercih edilir.

Kullanım Alanları;

Suyun yüzeyden alt tabakaya geçişini sağlar.
Filtre özelliği sebebiyle, istinat duvarları (özellikle prefabrik panel uygulamalar) arkasında tercih edilir.
Yüzeyde su bulunmasının istenmediği alanlar
Zemin geçirimliliğinin önem kazandığı sahalar
Oto yıkama yerleri, spor sahaları, yol kenarları, garajlar, bahçe yolları gibi sık yıkama ve sulamaya maruz kalan yerler
Drenaj boruları üzeri


6. Fiber katkılı betonlar

Beton için sentetik mikro donatı sistemi sağlayan, yapısal donatı yerine (pasif) tali donatı vazifesi gösteren polipropilen fiber lifler içeren betondur. Betonun dayanıklılık özelliğine katkıda bulunan lifler sayesinde, özellikle saha betonlarında karşılaşılan olumsuzlukların büyük kısmı aşılmaktadır.

Büzülme çatlağı oluşma riskinde azalma
Yüzey aşınma direncinde artış
Rötre önleyici olarak kullanılan hasır çelik yerine geçmesi
Su geçirimsizliğinde artış
Ufalanma, tozuma ve pullanma oluşumunu önlemesi
Donma-çözünme dayanımında artış
Kılcal çatlak gelişimini engellemesi
Standart betona oranla daha sünek davranış
Paslanmaması
Yüksek alkali dayanımı
Çekme dayanımında artış
Basınç Dayanımı: Standartta yer alan tüm beton sınıflarında üretim yapılabilmektedir

Kullanım Alanları:

Teras, kaldırım ve park sahaları, bahçe duvarları
Endüstriyel zeminler, asitlere maruz betonlar
Shotcrete – püskürtme betonlar
Benzin istasyonları